Υπέροχος ΜΠΑΜΠΑΣ! (Μέρος πρώτο)
Με αφορμή ένα νέο γαλλικό τραγούδι που φαίνεται να “ψάχνει” τον μπαμπά, θυμήθηκα ξανά πόσο ανεκτίμητος είναι!
Κι ενώ για πολύ καιρό σπουδαίοι θεωρητικοί της ψυχολογίας δεν έχουν αναφερθεί σημαντικά στον ρόλο του, θεωρώντας ίσως ότι οι «εμπειρογνώμονες της ανατροφής των παιδιών» είναι οι μαμάδες, σήμερα ολοένα και περισσότεροι συγγραφείς κι επιστήμονες μιλάνε γι΄αυτόν!
Ο μπαμπάς μπορεί να είναι τα πάντα! Άνετος, δυναμικός, υποστηρικτικός, Σούπερ ήρωας! Φτιάχνει χαρταετούς, επισκευάζει τα παιχνίδια όταν χαλάσουν, κατεβάζει γατάκια από τα δέντρα, σε μαθαίνει να κολυμπάς και σου λέει με σιγουριά πως είσαι το ομορφότερο παιδί στον κόσμο!
Ας πάρουμε όμως τα πράγματα από την αρχή!
‘Άλλοτε η παρουσία του και μόνο γέμιζε το σπίτι! Ο καναπές του, οι βόλτες, η ανδροπαρέα, ήταν τα βασικά συστατικά της ημέρας! Και ξαφνικά, από εργένης….μπαμπάς! Κάπου εκεί, βγαίνοντας από το μαιευτήριο, αρχίζει να αντιλαμβάνεται τι του συμβαίνει. Ξεχωρίζει πλέον τις διαφορές από την ευθύνη του συζύγου και συνειδητοποιεί ότι το παιδί προϋποθέτει επιπρόσθετη δέσμευση. Οι αλλαγές που φέρνει το παιδί στην ζωή του επηρεάζουν καθοριστικά τις επιλογές, την συμπεριφορά αλλά και τις προτεραιότητες του στην καθημερινή ζωή.
Σα νέος μπαμπάς έχει τη δυνατότητα να διατηρεί ένα ενεργό ρόλο σε αυτή την καινούρια διαδικασία, και με λίγη καθοδήγηση, θα μπορούσε σίγουρα να του απονεμηθεί ο τίτλος του σημαντικότερου βοηθού δίπλα στη μαμά! Συχνά, παρά τον φόβο του, αλλάζει πάνες, κάνει μπάνιο το μωρό, ψυχαγωγεί, παρατηρεί τη μαμά και συνάμα εκπαιδεύεται!
Κι από την ίδια κιόλας στιγμή… ξεκινάνε οι θυσίες του για σένα!
Συνήθως, η αγάπη του πατέρα μεταφράζεται μέσα από τις θυσίες που κάνει στην καθημερινή ζωή. Περισσότερη δουλειά, λιγότερος χρόνος κι ανυπομονησία για ένα γεμάτο Σαββατοκύριακο! Ο δικός του ξεχωριστός τρόπος επικοινωνίας είναι το παιχνίδι. Άλλοτε δυναμικό κι ενεργητικό, άλλοτε σοβαρό κι εκπαιδευτικό! Αν πετύχεις πατέρα και παιδί σε κάποια από αυτές τις φάσεις, είτε θα δεις δύο συνομήλικα να κάνουν τρέλες ή δύο «μεγάλους» να τα λένε!
Η παρουσία του διασφαλίζει την εξωστρέφεια, την ανεξαρτησία, την προσαρμοστικότητα και την ασφάλεια του παιδιού. Καθώς το παιδί μεγαλώνει, αν ο μπαμπάς συνεχίσει να δίνει έστω και λίγο από τον χρόνο του, αυτό μεταφράζεται σε καλύτερες ακαδημαϊκές επιδόσεις και λιγότερες αρνητικές συμπεριφορές.
Άλλωστε ο μπαμπάς, όπως έχει διαπιστωθεί κι επιστημονικά, φαίνεται να είναι αυτός που δίνει έμφαση στην δικαιοσύνη και τους κανόνες, διδάσκοντας στο παιδί τις συνέπειες του σωστού και του λάθους.
Υπέροχος μπαμπάς – Ο μπαμπάς κι ο γιος του (Μέρος δεύτερο)
Μια σχέση χαμαιλέοντας αφού περνά από διάφορα «χρώματα» και διακυμάνσεις. Αυτή είναι που θα καθορίσει και τα βασικά γνωρίσματα της προσωπικότητας του παιδιού. Δύναμη, αντιπαλότητα, εξουσία, αλλά και τρυφερότητα είναι μερικά από τα χαρακτηριστικά που την πλαισιώνουν.
Αν είσαι πατέρας ενός μικρού αγοριού, τότε απολαμβάνεις μια ιδιαίτερη σχέση μαζί του. Το πιο πιθανόν είναι να εξιδανικεύει αυτά που κάνεις: ντύνεται όπως εσύ, μιμείται τον τρόπο που μιλάς ή περπατάς.
Προσπαθεί να κάνει ότι κι εσύ, και σίγουρα, ψάχνει την προσοχή και την έγκριση σου. Στα μάτια του, μπορείς να δεις χωρίς καμία αμφιβολία ότι είσαι ο απόλυτος άνδρας στον κόσμο! Βέβαια, κάπου εκεί στα 6 περίπου, μην σου κάνει εντύπωση που ξαφνικά σε βλέπει ανταγωνιστικά. Αναπτυξιακά, είναι η στιγμή που καταλαβαίνει πως η αγάπη της μαμάς ανήκει μόνο σε εκείνον!
Στην εφηβεία, ο ρόλος σου δοκιμάζεται, αμφισβητείται. Με άλλα λόγια, το είδωλο σου καταρρίπτεται σε μια προσπάθεια του παιδιού να ανακαλύψει την ταυτότητα του. Παρόλα αυτά, είναι η περίοδος που χρειάζεται όσο τίποτε άλλο το επικυρωτικό σου βλέμμα, δηλαδή τον θαυμασμό σου και την επιβεβαίωση σου.
Σαν μπαμπάς αντιπροσωπεύεις το πρότυπο συμπεριφοράς του αρσενικού. Το παιδί μεγαλώνοντας, θα χρησιμοποιήσει το ίδιο μοντέλο για να διαμορφώσει τον εαυτό του και την στάση του. Αν παρουσιάζεις μια ισχυρή και πάντα σκληρή εικόνα, τότε μπορεί να είναι απρόθυμος να μοιραστεί τα συναισθήματα του καθώς φοβάται ότι αυτό θα προκαλέσει απογοήτευση.
Με λίγα λόγια μπαμπά:
- Θέλω να συνεχίσεις να με θαυμάζεις! Δείξε μου ή πες μου απλά πόσο περήφανος είσαι για αυτά που έχω καταφέρει μέχρι σήμερα. Ακόμη κι αν δεν είναι αυτά που επιθυμείς, βρες κάτι καλό σε μένα.
- Μόνο μη μου λες να μην κλαίω ή να είμαι σκληρός! Θέλω κι εγώ να αγαπάω σαν κι εσένα όταν μεγαλώσω! Μπαμπά, μοιράσου τις δικές σου αγωνίες κι αποτυχίες μαζί μου. Έτσι θα νιώσω πιο δυναμικός! Άφησε με να γνωρίσω ότι τα λάθη είναι μέρος της μάθησης και ότι οι άνδρες μπορούν να είναι ευάλωτοι.
- Δείξε μου τον τρόπο να φτιάχνω τα πράγματα, μην τα φτιάχνεις για μένα!
- Γνώρισε τους φίλους μου! Μόνο τότε θα νιώσω κοινωνικός!
- Δώσε μου την ευκαιρία να επιλέξω το άθλημα ή το ενδιαφέρον μου! Συνόδεψε με. Έτσι θα καταλάβω ότι με ακούς, με εγκρίνεις και μου δίνεις χώρο να μάθω. Κι άμα θές, μπορούμε να βρούμε άλλα κοινά ενδιαφέροντα: να πάμε για μπάλα, να οργανώσουμε βραδιά πίτσας, να σκεφτούμε μαζί μια “επικίνδυνη αποστολή”. Ξέρεις πόσο μ΄αρέσει το βουνό!
- Δώσε μου λοιπόν λίγο προσωπικό χρόνο. Παίξε μαζί μου. Με αυτό τον τρόπο θα χαρώ με σένα, θα μάθω από σένα, θα προβληματιστώ…
Υπέροχος μπαμπάς – Ο μπαμπάς και το κορίτσι του! (Μέρος τρίτο)
Είναι σίγουρα ο πρώτος άντρας στη ζωή της… Είναι χωρίς αμφιβολία η πριγκίπισσα του!Η παρουσία του γίνεται σταδιακά πιο αισθητή, κυρίως γύρω στα 3-6 χρόνια, όταν το παιδί αρχίζει να στρέφεται πιο πολύ κοντά του.
Στην ηλικία αυτή ξεκινά και η διαφοροποίηση των φύλων, είναι δηλαδή η περίοδος όπου μαθαίνει το παιδί τι είναι αγόρι και τι είναι κορίτσι.
Σε αυτό το κομβικό σημείο, από τόσο νωρίς, η πατρική φιγούρα ξεκινά να λειτουργεί ως σεξουαλικό πρότυπο, άρα και η παρουσία του γίνεται ολοένα και πιο απαραίτητη. Είναι μια περίοδος όπου θα προσκολληθεί επάνω του και θα δείξει μια νευρικότητα προς την μητέρα, αφού με απλά λόγια, αισθάνεται σα να της κλέβει τον μπαμπά!
Αν είσαι μπαμπάς κοριτσιού λοιπόν, θα πρέπει να γνωρίζεις ότι η ποιότητα της σχέσης σας καθορίζει την ποιότητα της μετέπειτα συναισθηματικής και σεξουαλικής ζωής της. Καθημερινά, μέσα από την στάση σου την βοηθάς να γνωρίσει το αντρικό φύλο, τους ρόλους και την συμπεριφορά του. Αν έχει την προσοχή σου, την τρυφερότητα και την ευγένεια σου, τότε μεγαλώνοντας θα διαμορφώνει τις πρώτες καλές εντυπώσεις για το άλλο φύλο.
Γι΄αυτό μπαμπά, θέλω να συνεχίσεις :
- Να μιλάς όμορφα για τη μαμά και με ευγένεια για τις άλλες γυναίκες. Έτσι θα με βοηθήσεις να διαμορφώσω μια καλή άποψη για τον εαυτό μου, όλες τις άλλες γυναίκες αλλά και για τους άντρες.
- Να με ακούς. Όσο πιο συχνά με ακούς, τόσο πιο πολύ νιώθω εμπιστοσύνη στον εαυτό μου!
- Να μου δίνεις χρόνο! Μαζί σου, έστω και για λίγο, κάνω κάτι διαφορετικό! Μπορείς να με συνοδέψεις στο μπαλέτο, σε μια εκδήλωση ή ακόμη και στο ποδόσφαιρο.
- Να μου δείχνεις τον τρόπο να γίνομαι αυτόνομη. Το ξέρω ότι χρειάζομαι συχνά την βοήθεια σου, όμως κάποιες φορές θέλω να μου δείξεις πως να κάνω κάτι, με υπομονή και τρυφερότητα, παρά να το κάνεις στη θέση μου. Θα με βοηθούσε ακόμη αν με ρωτούσες “Τι θα μπορούσες να κάνεις”;
- Μη μου λες μόνο πως είμαι όμορφη. Θυμήσου να με επαινείς για την εξυπνάδα, την φαντασία, την συμπεριφορά μου. Για παράδειγμα πες “Σου αξίζουν συγχαρητήρια για τον τρόπο που συνεργάστηκες με την Μαρία. Πρόσεξα ότι ρωτούσες την γνώμη της κι άκουγες προσεχτικά πριν πεις κι εσύ αυτό που πιστεύεις!”
- Να ενδιαφέρεσαι για τα καθημερινά γεγονότα της ζωής μου, για τους φίλους μου, για ότι νέο μαθαίνω στο σχολείο.
Σ΄ευχαριστώ!
Αυτό το άρθρο δεν έχει ως στόχο να μειώσει τον ρόλο της μαμάς! Κάθε άλλο, μαμά είναι μόνο μία! Γίνεται απλά μια υπενθύμιση στους υπέροχους μπαμπάδες!